Իմ երազները լինում են շատ տարօրինակ, հեսա կպատմեմ նրանցից մեկը:

Ես գնում էի խանութ, և այդ խանութի դիմացը հայտնվեց պարան:Ես գցեցի այդ պարանը վեր և սկսեցի բարձրանալ:Բարձրանալիս հասա իմ սենյակը, որտեղ կանգնած էր իմ եղբայրը և ասում:

-Տուր ինձ իմ կախարդական բրթուջը, թե չէ ջղային բաճկոնը կգա ու կուտի մեզ:

Ես տվեցի նրան հաց և վազեցի ներքև:Իսկ վազելուց հետո արթնացա:

• Սովորիր շատ լավ կարդալ Հ. Թումանյանի  «Պատրանք» բանաստեղծությունը:
• Անծանոթ բառերը դո՛ւրս գրիր, բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր:

կուսական-Անպիղծ

զիլ-սուր

• Գրի՛ր պատրանք, մութ, քաջ, կուսական բառերի հոմանիշները:

պատրանք-խաբկանք

մութ-Խավար

քաջ- ուժեղ

կուսական-Անպիղծ

• Բացատրի՛ր բանաստեղծության վերնագիրը։
• Չարենցյան ընթերցումներ փաթեթից կրկնի՛ր բերանացի սովորած բանաստեղծությունները։

Գոյականի տեսակները

• շնչավոր և անշունչ գոյականներ
• անձ ցույց տվող և իր ցույց տվող գոյականներ
• հատուկ  և հասարակ գոյականներ
• նյութական և վերացական գոյականներ

Գրի՛ր վարժությունները։

1. Ա և Բ խմբի բառերի տարբերությունը գտի´ր՝ ուշադրություն դարձնելով դրանց սկզբնատառերի գրությանը: Ո՞ր գոյականներն են հասարակ և որո՞նք՝ հատուկ:

Ա. Հայր, տղամարդ, տղա, ուսուցիչ, վարիչ, վարչապետ, անգլիացի, պարսիկ, կին, տատ, իտալուհի, բժշկուհի,քար, վարդ, երկաթ, առյուծ, արջ:

Բ. Նաիրա, Արմեն Տիգրանյան, Տիգրան Մեծ, Չալանկ, Մարան, Աֆրիկա (մայր ցամաք), Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ (պետություն), Սևան, Արաքս, Նիագարա (ջրվեժ):

Ա. խմբի բառերը հասարակ գոյականներ են, իսկ Բ. խմբի բառերը հատուկ գոյականներ են:

2․ 1-ին վարժության միջից դուրս գրիր 5 անձ ցույց տվող, 5 իր ցույց տվող գոյականներ։

Հայր, տղամարդ, տղա, ուսուցիչ, վարիչ:

քար, վարդ, երկաթ, պետության, ջրվեժ:

3. Կետերի փոխարեն պահանջվող մեծատառը կամ փոքրատառը գրի´ր:

Նրա պապը սասունցի էր ու շատ էր պատմում սասունցիների մասին; Ուզում էր նմանվել Սասունցի Դավթին: էպոսի վերջին հերոսը .Փոքր Մհերն է: Գրքի հերոսը մի փոքր տղա է: «Սասունցի Դավիթ» էպոսում հիշատակվում է Պղնձե քաղաքը: Գտածը պղնձե մատանի էր: Կիրակոս .անձակեցու պատմության մեջ հանդիպում է Գղնձահանք կոչվող վանքը: Ես վստահ եմ, որ Գանձասար լեռը դեռ կարդարացնի իր հպարտ անունը: Ինչե՜ր ասես չկային՝ ոսկե անոթներ ու արձանիկներ, թանկարժեք զարդեր. դա մի իսկական գանձասար էր: Պետրոս Առաջինը հովանավորում էր գիտությունն ու արվեստը: Պետրոսն առաջինը հասավ կայանին: Ալեքսանդր Մակեդոնացին գիտեր ամեն մի իրավիճակից դուրս գալու ձևը:

4. Ա և Բ խմբի բառերի տարբերությունը գտի՛ր և լրացրո՛ւ տրված նախադասությունը:

Ա. Երեխա, գրող, նավաստի, գերմանացի, խոհարարուհի, Արտակ, հայ, մարզիկ, նախագահ, նախարար:

Բ. Ծով, ձուկ, երկաթ, պայուսակ, այծ, փիղ. տուփ, խնձոր, սառույց, շուն, կատու, գրիչ, սեղան: Գոյականները բաժանվում են երկու խմբի՝ անձեր և իր:

5. Նախադասությունը լրացրո՛ւ տրված հարցին պատասխանող գոյականներով:

Շունը (ի՞նչը) մռմռում էր. երևի նեղացրել էին:

Երեխան (ո՞վ) նվնվում էր. երևի նեղացրել էին:

Ոսկանյանը (ո՞վ) ցատկեց ցանկապատից դուրս:

Շունը (ի՞նչը) ցատկեց ցանկապատից ղուրս:

Կատուն (ինչը) ճանկռել է տատիկի ձեռքը:

Ջեքը (ո՞վ) ճանկռել է տատիկի ձեռքը:

Հարցեր և առաջադրանքներ

1. Ի՞նչ է մթնոլորտային ճնշումը:

Մթնոլորտի կողմից Երկրի մակերևույթի և դրա վրա գտնվող առար­կաների վրա գործադրած ճնշումը կոչվում է մթնոլորտային ճնշում։

2. Ի՞նչ սարքով են չափում մթնոլորտային ճնշումը:

Մթնոլորտային ճնշումը չափում են ճնշաչափ (բարոմետր) կոչվող սար­քով, որր լինում է սնդիկային և մետաղային՝ աներոիդ (առանց հեղուկի):

3. Ինչպե՞ս է փոխվում մթնոլորտային ճնշումն ըստ բարձրության:

Սնդիկային ճնշաչափը բաղկացած է 1 մ երկա­րությամբ, մի ծայրը փակ ապակե խողովակից, որի վրա կան միլիմետրային բաժանումներ (1000 մմ), և լցված է սնդիկով: Բաց ծայրով այդ խողովակը շրջված է սնդիկով լցված թասի մեջ ։Այդ դիրքում խողովակում սնդիկի սյան բարձրությունը՝ արտահայտված միլիմետրերով, կլինի տվյալ վայրի մթնոլորտային ճնշումը:

4. Ի՞նչ է իզոբարը:

Քարտեզի վրա հավասար մթնոլորտային ճնշումներր պատկերում են հատուկ տարված գծերով, որոնք կոչվում են իզոբարեր ((հունարեն, իզոս՝ հավասար, բարոս՝ ծանրություն, ճնշում բառերից):

5. Ի՞նչ են ցիկլոնը և անտիցիկլոնը:

Երկրագնդի վրա մթնոլորտային ցածր ճնշման մարզն անվանում են ցիկլոն, իսկ մթնոլորտային բարձր ճնշման մարզը՝ անտիցիկլոն:

6. Երևանում մթնոլորտային ճնշումը հավասար է 660 մմ բարձրությամբ սնդիկի սյան գործադրած ճնշմանը: Հաշվեք, թե նույն պահին ճնշու­մը որքա՞ն կլինի Սևանա Լճի ափին, եթե այն Երևանից բարձր է մոտ 1 կմ:

660 մմ – 1 * 100 մմ = 560մմ

1․ Կատարի՛ր կոտորակների հանում

• 2/3 – 2/10=20/30-6/30=14/30
• 3/5 – 1/3=9/15-3/15=6/15
• 4/5  – 2/4=16/20-10/20=6/20
• 2/3 – 1/4=8/12-3/12=5/12
• 3/5 – 1/4=12/20-5/20=7/20
• 2/5 – 1/3 =6/15-5/15=1/15
• 1/3 – 1/4=4/12-3/12=1/12
• 4/5 – 2/3=12/15-10/15=2/15
• 1/2 – 1/3=3/6-2/6=1/6
• 3/5 – 1/5=3/5-1/5=2/5
• 1/2 – 1/4=4/8-2/8=2/8
• 5/9 – 1/3=15/27-9/27=6/27
• 7/20 – 3/20=7/20 – 3/20=4/20
• 16/27 – 1/9=16/27-3/27=13/27
• 3/5 – 13/45=27/45-13/45=14/45
• 1/3 – 8/27=9/27-8/27=1/27
• 7/10 – 3/5=7/10-6/10-=1/10
• 11/12 – 11/18=33/36-22/36=11/36

1. Կատարի՛ր կոտորակների գումարում
2. 3/8 + 1/4 =3/8+2/8=5/8
3. 2/3 + 8/9 =6/9+8/9=14/9
4. 5/6 + 7/12 =10/12+7/12=17/12
5. 4/10 + 3/5 =4/10+6/10=10/10
6. 1/2 +3/4 =2/4+3/4=5/4
7. 2/3 + 1/2 =4/6+3/6=6/6
8. 7/11 +2/5 =35/55+22/55=57/55
9. 1/4 + 4/7 =7/28+16/28=23/28
10. 2/3 + 2/6 =4/6+2/6=6/6
11. 3/5 + 1/2 =6/10+5/10=11/10
12. 1/4 +11/12 =3/12+11/12=13/12
13. 3/4 + 5/6 =3/12+10/12=13/12
14. 4/5 + 2/3=12/15+10/15=22/15
15. 1/2 + 3/8=4/8+3/8=7/8

Գրի՛ր վարժությունները։

1․Կետերը փոխարինի´ր ջ, ճ կամ չ տառերով:

Վերջ, ողջ, նկարիչ, չղջիկ, վայրէջք, հաչոց, խոջընդոտ, թռջուն, թրջել, թռչել, միջև, մինչև, ամբողջ, առաջին, աղջամուղջ:

2․Կետերի փոխարեն գրի´ր տրված բառերից մեկը:

Թոռնիկն արագ թռավ տատի գիրկը: (գիրկ, գիրք) Միաժամանակ երեք գիրք Է կարդում: (գիրկ, գիրք) հորդ անձրևը կտրվելու միտք չուներ: (հորդ, հորթ) հորթ տրտինգ տալով վագեց մոր մոտ: (հորդ, հորթ)

3. Կետերի փոխարեն գրի´ր տրված բառերից մեկը:

Որթ երի մեջ անծանոթ մի աղջիկ տեսա: (որդ, որթ) որդ երի պատճառով ձկնորսության չգնացի: (որդ. որթ) Շատ հաջող ավարտ ունեցավ մեր ձեռնարկը: (հաջող, հաչող) հաչող շանը կծան չի լինում: (հաջող, հաչող) Երեխայի կտրիճ ատամներն արդեն դուրս էին եկել: (կտրիչ, կտրիճ) Իմ բոլոր կտրիճ ընկերները հավաքվել են այսօր: (կտրիչ, կտրիճ)

1. Անգիր սովորի՛ր բանաստեղծությունը․

Ինչքան աշխարհը սիրես ու աշխարհով հիանաս —
Այնքան աշխարհը անուշ ու ցանկալի կլինի.
Թե ուզում ես չսուզվել ճահճուտները անհունի —
Պիտի աշխարհը սիրես ու աշխարհով հիանաս:
Այնպե՜ս արա, որ կյանքում ո՜չ մի գանգատ չիմանաս,
Խմի՜ր թախիծը հոգու, որպես հրճվանք ու գինի.
Որքան աշխարհը սիրես ու աշխարհով հիանաս —
Այնքան աշխարհը անուշ ու ցանկալի կլինի…

2. Բանաստեղծությունից դուրս գրիր անծանոթ բառերը, բառարանի օգնությամբ բացատրիր։

ճահճուտներ-ջնուտ

թախիծ-կսկիծ

հրճվանք-ցնծություն
3․ Մեկնաբանիր, բացատրիր բանաստեղծության այս տողերը
Որքան աշխարհը սիրես ու աշխարհով հիանաս —
Այնքան աշխարհը անուշ ու ցանկալի կլինի…

Ինքան աշխարհը սիրաս նա այնքան էլ լավ կլինի:

Добрый день, меня зовут Элина и моё хобби готовить.Я обычно готовлю с моей бабушкой, которая живёт в России. У меня есть маленький блокнот в котором я записываю рецепты.Но этот блокнот я завила неделю назад. И в нём есть рецепт шоколадной колбасы, теста для пиццы, бисквит зебра, бисквит и торт шарлотка.

Жила-была на свете семья. Она была не простая. Более 100 человек
насчитывалось в этой семье. И занимала она целое село. Так и жили всей
семьей и всем селом. Вы скажете: ну и что, мало ли больших семейств на
свете. Но дело в том, что семья была особая – мир и лад царили в той семье
и, стало быть, на селе. Ни ссор, ни ругани, ни, Боже упаси, драк и раздоров.
Дошел слух об этой семье до самого владыки страны. И он решил проверить,
правду ли молвят люди. Прибыл он в село, и душа его возрадовалась: кругом
чистота, красота, достаток и мир. Хорошо детям, спокойно старикам.
Удивился владыка. Решил узнать, как жители села добились такого лада,
пришел к главе семьи; расскажи, мол, как ты добиваешься такого согласия и
мира в твоей семье. Тот взял листок бумаги и стал что-то писать, писал долго
– видно, не очень силен был в грамоте. Затем передал лист владыке. Тот взял
бумагу и стал разбирать каракули старика. Разобрал с трудом и удивился.
Три слова были начертаны на бумаге: любовь, терпение, прощение . И в конце листа: сто раз любовь, сто раз терпение,
сто раз прощение . Прочел владыка, почесал, как водится, за ухом и спросил: – И все? – Да, – ответил.
старик, – это и есть основа жизни всякой хорошей семьи. И, подумав, добавил: – И мира тоже.

Как вы думаете, какие слова написал старик на листе бумаги ?

НАЙДИ И ВЫБЕРИ ВСЕ ПОСЛОВИЦЫ О СЕМЬЕ.
На что и клад, коли в семье лад.
В семье дружат – живут не тужат.
Где семья дружна, не страшна беда.
В дружной семье и в холод тепло.
Дерево держится корнями, а человек семьёй.
Вся семья вместе, так и душа на месте.
Человек семьёй крепок.
Учись доброму, так худое на ум не пойдёт.
Нужно наклониться, чтоб из ручья напиться.